Rüyaların, beynimizin uyku sırasında belli bölgelerinin farklı formlarda çalışmasıyla oluştuğunu belirten uzmanlar, duygusal durumumuz ve bilinçaltı fikirlerimizin hayallerimizi şekillendirdiğini söylüyor.
Özellikle REM uykusunda etkin hale gelen beyin bölgelerinin, canlı ve öyküsü olan hayaller görmemizi sağladığını lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “REM uykusundan çabucak sonra uyanan şahıslar hayallerini daha net hatırlayabilir. Lakin prefrontal korteksin düşük aktivite düzeyinden ötürü düşler süratle unutulmaya meyillidir.” dedi. Şuurlu düş (lucid dream) görenlerin, düşlerinin farkında olup içeriğini yönlendirebildiklerine dikkat çeken Alp, tekrarlayan düşler ve kabuslarınsa çözümlenmemiş ruhsal hususların bilinçaltımızdaki yansımaları olabildiğini aktardı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, hayal görme sisteminin nasıl çalıştığını anlattı.
Uyku sırasında beynin makul bölgeleri farklı biçimlerde çalışarak düşleri oluşturuyor…
Rüyaların, beynimizin uyku sırasında muhakkak bölgelerinin farklı seviyelerde çalışmasıyla ortaya çıktığını hatırlatan Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Özellikle REM uykusunda, beyin sapı tarafından tetiklenen sinyaller, talamus aracılığıyla kortekse iletilir ve böylelikle canlı, kıssası olan düşler görmeye başlarız.” dedi.
Bu süreçte amigdala ve hipokampus üzere hislerimizi ve hafızamızı yöneten bölgelerin etkin, mantıklı düşünme ve karar verme ile ilgili prefrontal korteksin aktivitesinin ise azalmış olduğunu lisana getiren Alp, “Bu yüzden düşlerde çoklukla mantık dışı olaylarla karşılaşır, gerçek hayatta pek mümkün olmayan senaryolar yaşayabiliriz.” açıklamasını yaptı.
Duygusal durumumuz ve bilinçaltı niyetlerimiz düşlerimizi şekillendiriyor!
Rüyalarımızın içeriğinin, günlük yaşantımız, zihnimizde kalan olaylar ve bilinçaltımızda biriken kanılarla şekillendiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Gün içinde yaşadığımız duygusal yoğunluk, gerilim yahut korkular, gece hayallerimizde yine karşımıza çıkabilir. Örneğin, bir imtihan gerilimi yaşayan kişi, hayalinde hazırlıksız bir halde imtihana girdiğini görebilir. Bununla birlikte, uzun müddettir bilinçaltında kalan travmatik anılar yahut bastırılmış hisler da düşler aracılığıyla işlenebilir.” dedi.
REM uykusu dışındaki evrelerde de hayal görmenin mümkün olduğuna dikkat çeken Alp, “Rüya görmek sırf REM uykusuna has değildir. NREM (Non-REM) evrelerinde de düşler oluşabilir, lakin bu düşler çoklukla daha kısa, daha az görsel ve daha düşünsel bir yapıya sahiptir. REM düşleri daha hareketli, kıssa üzere akan ve duygusal tarafı güçlü düşler olurken, NREM düşleri daha modüllü, daha az canlı ve ekseriyetle niyet akışına benzeyen içerikler barındırır.” halinde konuştu.
Rüyaları hatırlamak alışkanlık meselesi…
Bazı beşerler hayallerini daha net hatırlarken, kimilerinin hiç hatırlamamasının kişisel beyin aktivitesiyle ilgili olduğunu açıklayan Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Özellikle REM uykusundan çabucak sonra uyanan bireyler düşlerini daha net hatırlayabilir. Fakat prefrontal korteksin düşük aktivite düzeyinden ötürü düşler süratle unutulmaya meyillidir. Birebir vakitte hayal hatırlama alışkanlık sıkıntısıdır. Hayal günlüğü tutan yahut düşlerine dikkat eden şahıslar, vakitle daha fazla hayal hatırlamaya başlar.”
Bazıları düşlerini yönlendirebiliyor…
Bilinçli düş görme durumuna da değinen Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Lucid (bilinçli) hayal, kişinin hayal gördüğünün farkında olduğu ve hatta hayalin içeriğini kısmen denetim edebildiği özel bir hayal durumudur. Bu cins hayallerde prefrontal korteksin olağandan daha fazla etkin olduğu görülür, yani şuurlu düşünme süreci hayal sırasında devreye girer. Lucid hayal gören şahıslar, hayallerinde belli seçimler yapabilir, olayları yönlendirebilir ve bazen gerçek hayatta mümkün olmayan tecrübeler yaşayabilir.” açıklamasını yaptı.
Çözümlenmemiş ruhsal bahisler tekrarlayan düşlere neden olabiliyor…
Kabuslarınsa ekseriyetle bilinçaltında yer etmiş endişelerimizin, korkularımızın yahut travmatik tecrübelerimizin bir yansıması olduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, “Özellikle gerilimli, dertli devirlerde kabuslar daha sık görülebilir. Tekrarlayan hayaller ise çoklukla çözümlenmemiş ruhsal bahislere işaret eder. Zihnimiz, anlamlandıramadığı yahut başa çıkamadığı bir durumu düşler aracılığıyla tekrar tekrar işlemeye çalışır. Bu çeşit hayaller, bilinçaltımızın bize değerli bir ileti vermeye çalıştığını gösterir.” dedi.
Rüyaların, beynimizin gizemli dünyasına açılan pencereler olduğunu tabir eden Alp, “Günlük yaşantımız, hislerimiz ve bilinçaltımız, uyku sırasında farklı hallerde ortaya çıkabilir. Hayallerin bilimsel açıdan nasıl işlediğini anlamak, hem psikolojimizin hem de beynimizin çalışma sistemini çözmemize yardımcı olabilir.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı